Tìm hiểu lịch sử Europa League qua các thời kỳ bóng đá
Trong lòng châu Âu, nơi những giải đấu danh giá nhất hành tinh được tổ chức thường niên, Europa League là cái tên gắn liền với niềm tự hào của các câu lạc bộ hàng đầu ngoài Top 4. Dù không có sức hút ngang UEFA Champions League, nhưng lịch sử Europa League vẫn giữ một vị thế không thể thay thế trong bóng đá châu Âu. Cùng điểm lại nội dung bên lề về hành trình phát triển của giải đấu này qua từng giai đoạn lịch sử.
Khởi nguồn – Sự ra đời của Cúp UEFA
Europa League vốn không bắt đầu với cái tên như hiện tại. Trở về những năm 1950, tiền thân của giải đấu là Inter-Cities Fairs Cup – một giải giao hữu quốc tế nhằm thúc đẩy thương mại giữa các thành phố lớn châu Âu. Mãi đến năm 1971, UEFA chính thức tiếp quản và tổ chức giải với tên gọi mới: UEFA Cup.
Giai đoạn này, UEFA Cup nhanh chóng tạo được sức hút bởi tính cạnh tranh và chất lượng chuyên môn cao. Không như Cúp C2 (Cup Winners’ Cup) chỉ dành cho các đội vô địch cúp quốc nội, UEFA Cup tập trung các đội xếp hạng cao trong giải VĐQG nhưng không đủ điều kiện dự Champions League. Từ đây, giải đấu trở thành nơi quy tụ những “ông lớn thứ hai” của bóng đá châu Âu nhưng không vì thế mà lich bong da Cúp C2 kém phần hấp dẫn.
Lịch sử Europa League qua các thời kỳ
Thập niên 1980–1990: Thời kỳ vàng son và cạnh tranh khốc liệt
Đây là giai đoạn UEFA Cup bước vào thời kỳ hoàng kim, đặc biệt khi các đội bóng đến từ Italia, Đức và Anh thống trị giải đấu. Những đội như Juventus, Napoli, Inter Milan, Liverpool, và Bayern Munich đều để lại dấu ấn sâu đậm.
Mùa giải 1989–1990 là một cột mốc đáng nhớ khi Serie A có đến ba đội lọt vào bán kết và Juventus giành chức vô địch. UEFA Cup thời điểm đó được xem là giải đấu có tính chuyên môn thậm chí cao hơn cả Champions League trong một số giai đoạn, bởi số lượng đội mạnh tham dự nhiều hơn.
Cũng trong thập niên này, thể thức lượt đi – lượt về áp dụng từ vòng đầu cho tới chung kết, tạo nên nhiều cuộc đối đầu hấp dẫn và đầy kịch tính.
Những thay đổi lớn đầu thập niên 2000
Năm 1999, UEFA tiến hành sát nhập UEFA Cup với Cup Winners’ Cup (Cúp C2), khi đó đã bắt đầu mất sức hút. Từ đó, UEFA Cup chính thức là giải đấu cấp độ thứ hai dưới Champions League. Đồng thời, số lượng đội tham dự cũng tăng lên, bao gồm cả những đội rớt từ Champions League xuống cạnh tranh ty le keo C2.
Đây cũng là thời kỳ UEFA bắt đầu quan tâm đến khía cạnh thương mại, truyền hình và bản quyền hình ảnh. Các đội bóng như Sevilla, Porto, Valencia và Zenit nổi lên như những thế lực mới của giải, trong khi các ông lớn như Liverpool, Chelsea, Inter Milan từng xuống chơi tại đây và tạo nên sức nóng cho đấu trường.
Đổi tên thành Europa League – Hướng tới thương mại hóa và quy chuẩn chuyên nghiệp
Mùa giải 2009–2010 đánh dấu bước ngoặt khi UEFA quyết định đổi tên UEFA Cup thành UEFA Europa League, đồng thời thay đổi cấu trúc giải đấu theo hướng gần giống với Champions League. Vòng bảng được mở rộng lên 48 đội, áp dụng đồng nhất thương hiệu, bản quyền truyền hình và hình ảnh.
Sự thay đổi này giúp Europa League tăng đáng kể về giá trị thương mại, khán giả và sự hấp dẫn. Một số đội bóng như Sevilla đã tận dụng cơ hội này để viết nên lịch sử – với 7 lần vô địch, đội bóng Tây Ban Nha trở thành kỷ lục gia của giải đấu.
Những năm gần đây – Sự cân bằng và cánh cửa bước ra Champions League
Từ mùa giải 2014–2015, UEFA ban hành quy định đội vô địch Europa League sẽ được tham dự Champions League mùa sau. Điều này làm thay đổi hoàn toàn bộ mặt giải đấu. Thay vì là “phần thưởng an ủi”, Europa League trở thành con đường chính thống để các đội bóng tìm lại ánh hào quang châu lục.
Manchester United vô địch năm 2017, Chelsea năm 2019 và Villarreal năm 2021 là minh chứng rõ nét. Các câu lạc bộ không chỉ coi trọng Europa League vì danh hiệu, mà còn vì tấm vé danh giá đến với sân chơi lớn hơn.
Ngoài ra, từ mùa 2021–2022, UEFA ra mắt thêm Europa Conference League – khiến số đội dự Europa League giảm xuống còn 32 ở vòng bảng, giúp chất lượng giải được nâng cao, tính cạnh tranh gay gắt hơn.
Xem thêm: Real có bao nhiêu cúp C1? Đội bóng vĩ đại nhiều thành tích nhất
Xem thêm: Euro 2028 tổ chức ở đâu? Các địa điểm đăng cai giải đấu
Lịch sử Europa League là minh chứng cho sự tiến hóa không ngừng của bóng đá châu Âu. Từ một giải đấu bị coi là sân chơi phụ, Europa League ngày nay đã trở thành một phần quan trọng trong hệ sinh thái bóng đá lục địa già. Không chỉ là nơi tranh tài, đây còn là nơi để các đội khẳng định bản lĩnh, xây dựng tên tuổi và vươn tới đỉnh cao châu lục.
